Σεισμικά Όργανα

Ιστορία Σεισμικών Οργάνων

Οι σεισμοί παράγουν σεισμικά κύματα που μπορούν να ανιχνευτούν από ένα αρκετά ευαίσθητο όργανο που ονομάζεται σεισμογράφος. Οι πρόοδοι στην τεχνολογία του σεισμογράφου βοήθησαν στο να κατανοήσουμε καλύτερα τους σεισμούς αλλά και την ίδια τη γη. Πιθανόν ο πρώτος σεισμογράφος ανακαλύφτηκε στην Κίνα το 136 π.Χ από έναν άνδρα που ονομαζόταν Choko.

Αυτό το πρώιμο ανατολικό σεισμοσκόπιο, αποτελούνταν από ένα χάλκινο δοχείο με οκτώ κεφάλια δράκων κολλημένα σε αυτό και τοποθετημένα πάνω από οκτώ βατράχια. Κάθε κεφάλι δράκου κρατούσε μια μπάλα στο στόμα του, η οποία ύστερα από την ισχυρή μετακίνηση ενός σεισμού θα έπεφτε μέσα στο ανοιχτό στόμα του βατράχου που βρισκόταν ακριβώς από κάτω του. Παρατηρώντας ποιοι από τους βατράχους περιείχαν μια μπάλα ύστερα από τον ισχυρό σεισμό, μπορούσαν να προσδιορίσουν πώς η γη είχε μετακινηθεί.

Ο Choko και ο σεισμογράφος του.
Ο Choko και ο σεισμογράφος του.

ΜΟΝΤΕΛΑ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ
Από το τέλος του 19 αιώνα, πολλοί Ευρωπαίοι εφευρέτες είχαν κατασκευάσει διαφορετικούς σεισμογράφους. Οι περισσότεροι ήταν ηλεκτρομαγνητικοί και λειτουργούσαν με την ανάρτηση μιας μαγνητικής μάζας ή ενός εκκρεμές, μέσα σε ένα ηλεκτρικό πηνίο.

Σεισμογράφος Palmeiri
Σεισμογράφος Palmeiri

Περνώντας στον ηλεκτρισμό, επειδή η μαγνητική κίνηση μέσα στο πηνίο δημιουργεί μέσα σε αυτό ένα ρεύμα, η κίνηση του εδάφους κατά την διάρκεια ενός σεισμού μπορεί να μετατραπεί σε ένα ηλεκτρικό σήμα. Αυτό το σήμα μπορεί μετά να χρησιμοποιηθεί για να προσδιορίσει την προβολή του φωτός σε φωτογραφικό χαρτί, ή να μετακινήσει μια βελόνα κατά πλάτος ενός χαρτιού χαράσσοντας πάνω του τις κινήσεις της γης.

Οι σεισμογράφοι του σήμερα

Η υψηλή τεχνολογία του σήμερα, οι ψηφιακοί σεισμογράφοι καταγράφουν εδαφικές δονήσεις σε μια μεγάλη ζώνη συχνότητας και σεισμικών πλατών. Τα σημερινά σεισμόμετρα ονομάζονται ευρέως πλάτους, γιατί μπορούν να αισθανθούν την κίνηση του εδάφους σε ένα πλατύ φάσμα συχνοτήτων, από χιλιάδες δευτερόλεπτα έως κλάσμα μικρότερο του εκατοστού του δευτερολέπτου. Το πλάτος των σημάτων που καταγράφονταν από τους παλαιότερους περιορίζονταν πιθανώς από την ορμή της μάζας ή του εκκρεμούς και την τοποθεσία του σεισμόμετρου. Οι σημερινοί σεισμογράφοι μετρούν το ποσό της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται για να διατηρηθεί η μάζα στο κέντρο του περιβλήματος του σεισμογράφου κατά την διάρκεια ισχυρής εδαφικής δόνησης. Οι σύγχρονοι σεισμογράφοι μπορούν να καταγράψουν ένα ευρύ φάσμα σεισμικών δονήσεων και πολύ ασθενών και πολύ ισχυρών

Σεισμογραφικά δίκτυα

Στις αρχές του 1960 έγιναν σημαντικές πρόοδοι στην μελέτη και των σεισμών αλλά και της δομής της γης με την δημιουργία του παγκόσμιου δικτυακού σεισμογραφικού κέντρου (World-Wide Seismographic Station Network). Αυτό το δίκτυο αποτελείται από 120 σεισμογράφους σε 60 χώρες. Οι σεισμογράφοι ήταν τοποθετημένοι σε υπόγεια ή παλιά ορυχεία βαθιά μέσα στην γη έτσι ώστε να καταγράφονται ευκολότερα - μακριά από τον θόρυβο των αυτοκινήτων και άλλων εξωτερικών παραγόντων - τα σεισμικά σήματα.


texnomatheia@hotmail.com