Σεισμοί

Οι Σεισμοί και η πρόγνωση τους από τα ζώα

Ο άνθρωπος έχει τον "τύπο" του μηχανήματος που προβλέπει τους σεισμούς, αλλά πρέπει πρώτα να τον καταλάβει για να μπορέσει να τον κατασκευάσει. Είναι τα διαφορά ζώα, η συμπεριφορά των οποίων αλλάζει πριν από το σεισμό, γιατί φαίνεται "πιάνουν" κάποια ηλεκτρομαγνητικά κύματα. Τα άλογα συνήθως ήρεμα αρχίζουν να χλιμιντρίζουν και να τρέχουν. Σκύλοι αλυχτούν και τα ψάρια πηδούν έξω από το νερό. Ζώα που δεν εμφανίζονται όπως ποντίκια και φίδια ξεπηδούν από τις φωλιές τους κατά δεκάδες. Την ίδια ώρα τα νερά που είναι καθαρά θολώνουν. Το επίπεδο του νερού των πηγαδιών ανεβαίνει και αυξάνεται η θερμοκρασία του.

**** Δυο μέρες πριν από το σεισμό της Καλαμάτας δημιουργήθηκε στις ακτές της κυματισμός ύφους 50 εκατοστών, αλλά μόνο σε απόσταση έξι μέτρων από την ακτή. Τα νερά μετά τα έξι μέτρα ήταν ήσυχα. Αυτό ήταν ένα πρόδρομο φαινόμενο, ένα από τα 400 που έχουν καταγραφεί.

Οι σεισμολόγοι και άλλοι σχετικοί επιστήμονες γνωρίζουν ότι στό χώρο που επίκειται σεισμός αλλάζουν,
  1) Το βαρυτομετρικό πεδίο ( η βαρύτητα)
  2) το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο και
  3) πιεζοηλεκτρικά ή λουρικά ρεύματα.
Στα πιεζοηλεκτρικά ρεύματα στηρίχθηκε το ΒΑΝ. Επισημαίνει τα προειδοποιητικά ηλεκτρικά σήματα, καταγράφει και μεταφέρει τις μεταβολές του ηλεκτρικού πεδίου της Γης. Βασίζεται στη θεωρία ότι, όταν σώμα δέχεται συνεχώς αυξανόμενη πίεση λίγο πριν σπάσει στέλνει ηλεκτρικό ρεύμα, το πιεζοδιεγειρόμενο.
Τέτοια ρεύματα δημιουργούν οι πιέσεις των διαφόρων τεκτονικών πλακών. Όμως για πλήρη πρόβλεψη χρειάζεται μέτρηση και των άλλων πεδίων - Βαρυτομετρικού, και ηλεκτρομαγνητικού. Το τελευταίο, όμως, αλλάζει πολλές φορές, όχι από τις πιέσεις των τεκτονικών πλακών, αλλά λόγω της αλλαγής δραστηριότητας των Ηλιακών κηλίδων. Γι' αυτό η πρόβλεψη των σεισμών είναι δυσχερής ακόμη. Πέρα από αυτά οι Σοβιετικοί επιστήμονες διαπίστωσαν πρόσφατα ότι η δράση των ηφαιστείων έχει άμεση σχέση με τη σεισμική δραστηριότητα της γύρω περιοχής.

Σύμφωνα με τον Σοβιετικό επιστήμονα Σομπόλιεφ, υπεύθυνο του τμήματος γεωφυσικής που έκανε τις σχετικές έρευνες, η πιθανότητα ηφαιστειακής έκρηξης μετά από ένα σεισμό είναι σημαντικά αυξημένη. Το πιο σημαντικό είναι ότι οι Σοβιετικοί πιστεύουν πως υπάρχει κάποια σχέση των σεισμών με τις έντονες κλιματικές αλλαγές, τις ισχυρές ατμοσφαιρικές ανωμαλίες. Κι ότι ακόμη συμβάλουν η αυξημένη ηλιακή ακτινοβολία, η υψηλή θερμοκρασία του περιβάλλοντος και άνεμοι μεγάλων ταχυτήτων. Πιστεύουν δε ότι οι ατμοσφαιρικές αυτές ανωμαλίες οφείλονται στη θερμική και ηλεκτρική δραστηριότητα που προηγείται του σεισμού. Ξένοι μετεωρολόγοι δέχονται σήμερα ότι οι κλιματολογικές συνθήκες της γης, εξαρτώνται από τη δραστηριότητα του διαστήματος. Και πιο συγκεκριμένα από την ποσότητα της διαστημικής σκόνης που φθάνει στον ήλιο και επηρεάζει την δραστηριότητα του, που είναι τελικά εκείνη που διαμορφώνει τις κλιματολογικές συνθήκες στη γη. Οι Ιάπωνες έχουν παρατηρήσει ότι δυο εβδομάδες πριν εκδηλωθεί ο σεισμός παρουσιάζεται ανωμαλία στις κινήσεις του φλοιού της γης. Στις προσπάθειες των επιστημόνων σε όλες τις χώρες, για πρόβλεψη των σεισμών, λαμβάνονται υπ' όψιν και τα στατιστικά στοιχεία κάθε περιοχής. Ωστόσο η αιτία πρόκλησης των σεισμών βρίσκεται ατό Σύμπαν.

Οι έλξεις, ο ηλεκτρομαγνητισμός, γενικά οι παλμοί του Σύμπαντος του Γαλαξία, του Ηλιου, του πλανήτη και της Σελήνης προκαλούν πιέσεις. Στη Γη αυτές οι έλξεις και οι πιέσεις, μαζί με τι φυγόκεντρο δύναμη, ήταν η αιτία που οδήγησε στο άνοιγμα τις Παγγαίας σε Ηπείρους, κάτι που συνεχίζεται ακόμη με τη μετακίνηση των τεκτονικών πλακών που θα διαμορφώσουν αλλιώτικα την ξηρά της Γης. Όπως είναι γνωστό, οι Ηπειροι μετακινούνται, τα διάφορα σημεία ξηράς της Γης αλλού υψώνονται, αλλού βουλιάζουν, αλλού απομακρύνονται και αλλού πλησιάζουν. Με τον πρόσφατο σεισμό της Ινδονησίας (26-12-04) Η Σουμάτρα ήρθε 10 μέτρα πιο κοντά στην Ινδία. Επειδή τα ουράνια σώματα, έχουν επαναλήψεις στις κινήσεις τους, επαναλαμβάνονται και οι έλξεις-πιέσεις που ασκούν . Οι κινήσεις τους έχουν γνωστή περιοδικότητα, και κατά συνέπεια και οι δυνάμεις που ασκούν, όμως κάθε φορά γίνεται διαφορετικός συνδυασμός γι' αυτό δεν μπορεί κανείς να έχει ορισμένα χρονικά διαστήματα. Εν τούτοις κάθε τόπος παρουσιάζει σεισμικές δραστηριότητες σε κάποια ορισμένα χρονικά διαστήματα κάθε 10, 20 χρόνια κ. λ. π. Αλλά αυτό στη σεισμολογία το λέμε στατιστικά στοιχεία. Η ΝΑΣΑ με δορυφόρους - παρατηρητές και με χρήσεις ακτίνων λέϊζερ, παρακολουθεί από το 1986 τις μετακινήσεις των τεκτονικών πλακών - και των ρηγμάτων για να μπορέσει να συμπληρώσει τα στοιχεία πρόκλησης και πρόβλεψης των σεισμών, καθώς και της δραστηριότητας των ηφαιστείων. Ας δούμε όμως μερικά περιστατικά με ζώα:

*** Γύρω στα 1920 εκατοντάδες ζώα στην Μαρτινίκα άφησαν ξαφνικά τις φωλιές, τους στάβλους, τα σπίτια, και κατέβηκαν στην Θάλασσα. Μπήκαν στο νερό, και πολλά πνίγηκαν. Οι κάτοικοι κατάλαβαν ότι κάτι θα συνέβαινε. Σκέφτηκαν το ηφαίστειο που απειλούσε τον τόπο τους, αν και πολλοί παρατήρησαν ότι ίσως αργότερα γελούσαν με αυτή την πρόληψη . Οι σεισμογράφοι τους δεν έδειχναν απολύτως τίποτα. Κι όμως τρεις μέρες αργότερα το ηφαίστειο εξερράγη και 30.000 άτομα έχασαν την ζωή τους. **** Στην Ελλάδα, τη νύχτα του 1953, όταν άρχισε ο εφιάλτης στην Κεφαλονιά, τη Ζάκυνθο και την Ιθάκη, ένα λυκόσκυλο ούρλιαζε συνεχώς. Στα ουρλιαχτά του ανταποκρίθηκαν όλοι οι σκύλοι του νησιού (Κεφαλονιά), που μετά ρίχτηκαν μανιασμένα έξω απ' τα σπίτια, χωρίς να υπολογίζουν κανένα εμπόδιο. Κανείς δεν μπορούσε να συγκρατήσει τη φυγή αυτών των ζώων, που είχαν ξεχυθεί προς τα χωράφια. Οι άνθρωποι τα κοίταζαν με φρίκη. Μετά ακολούθησαν οι γάτοι και άλλα ζώα, που προστέθηκαν σ αυτή την πομπή. Οι κάτοικοι δεν μπορούσαν να το εξηγήσουν. Και μετά ήρθε ο φοβερός καταστρεπτικός σεισμός.

*** Στις 4 Φεβρουαρίου 1975, οι κινέζοι απομάκρυναν τον πληθυσμό του Λιαονίγκ , πέντε ώρες πριν από μια τρομακτική σεισμική δόνηση, που προκάλεσε ανυπολόγιστες ζημιές και θα είχε χιλιάδες θύματα, αν δεν απομακρύνονταν εγκαίρως. Η διάσωση έγινε με βάση της συμπεριφορά των ζωών . *** Το 1975 στην Ιαπωνία 24 ώρες πριν από ένα μεγάλο σεισμό τα φίδια ξυπνούσαν από τη χειμέρια νάρκη και ψοφούσαν στο χιόνι. Το κακό είναι ότι και οι παρατηρήσεις αυτές δεν είναι απόλυτες.

Διότι αν το 1975 οι Κινέζοι χάρη στην όσφρηση των ζώων τον σεισμό, και έσωσαν τον πληθυσμό Λιαονίγκ , δεν μπόρεσαν να προβλέψουν τον τρομερό σεισμό που ισοπέδωσε την Τάνγκσα. Εδώ μπορεί να διερωτηθεί κάποιος: Αυτά τα κύματα που συλλαμβάνουν τα ζώα δεν τα συλλαμβάνει και ο άνθρωπος; Μία μόνο τέτοια περίπτωση αναφέρεται:

Πρόκειται για την Αμερικανίδα κα Σαρλότ Κινγκ που ζει (1988) στο Λόνγκβιου των ΗΠΑ. Η κα Κινγκ που είναι μητέρα τριών παιδιών λέει ότι ένας σεισμός στο Μάουντ Ελεν της Ουάσιγκτον, 100 περίπου μίλια από το σπίτι της, της προκαλεί αρκετές ώρες νωρίτερα από την εκδήλωσή του ένα ισχυρό πονοκέφαλο στο κέντρο του μετώπου. Η σεισμική δραστηριότητα στη Βόρεια Καλιφόρνια, από την άλλη πλευρά, προκαλεί στην κα Κινγκ "τέσσερις οξείς" αλλά σύντομους πόνους, ενώ της νότιας Καλιφόρνιας οι σεισμοί προκαλούν μια σειρά πόνων που σβήνουν σιγά- σιγά . Αν οι πόνοι είναι οξείς και περισσότεροι από τέσσερις, τότε ο σεισμός θα γίνει μέσα στη θάλασσα ισχυριζόταν η κα Κινγκ, που θεωρήθηκε ζωντανό μηχάνημα πρόβλεψης σεισμών.

Επιστημονική Πρόγνωση

Η προγνωση των σεισμών αποτελούσε πάντα μια πρόκληση για τους ειδικούς επιστήμονες αλλά παρουσιάζει και ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πολιτεία και τον καθένα από εμάς.

Στην Ελλάδα και στο εξωτερικό πολλές ερευνητικές ομάδες εφαρμόζουν διάφορες μεθόδους όπως για παράδειγμα η μελέτη των μεταβολών της σεισμικότητας και αναζητούν νέες, που θα τους βοηθήσουν να προχωρήσουν σε αξιόπιστες εκτιμήσεις ή προγνώσεις σχετικά με την γένεση ενός σεισμού.

Πρόγνωση σημαίνει να γνωρίζουμε το μέγεθος, το χρόνο γένεσης και τον τόπο που θα εκδηλωθεί ένας σεισμός, πριν φυσικά συμβεί.

Η πρόγνωση διακρίνεται σε:

  • Mακροπρόθεσμη οπού οι επιστήμονες ασχολούνται κυρίως με την επεξεργασία ενόργανων σεισμολογικών δεδομένων, καθώς και ιστορικών σεισμολογικών δεδομένων (αναφορές περιηγητών),με την μελέτη γεωλογικών στοιχείων, όπως τα ενεργά ρήγματα. Οι μακροπρόθεσμες προγνώσεις, στις οποίες το χρονικό διάστημα γένεσης του σεισμού ορίζεται σε δεκάδες έτη, παίζουν σημαντικό ρόλο στη χάραξη της αντισεισμικής πολιτικής μιας χωράς, αφού αποτελούν τη βάση για τη σύνταξη του `Χάρτη Ζωνών Σεισμικής Επικινδυνότητας` του Αντισεισμικού Κανονισμού


  • Mεσοπρόθεσμη όπου οι επιστήμονες για να την πραγματοποιήσουν βασίζονται σε σεισμολογικά και γεωλογικά δεδομένα(αντίστοιχα με αυτά της μακροπρόθεσμης), καθώς και στην ανάλυση αργών παραμορφώσεων του εδάφους, που μπορούν να προσδιορίσουν είτε με γεωδαιτικές μεθόδους είτε με χρήση δορυφορικών δεδομένων, αλλά και στην ανάλυση βραδειών ανωμαλιών στο γεωφυσικό πεδίο της γης. Εδώ το χρονικό διάστημα για τη γένεση ορίζεται στα λίγα χρόνια. Τα αποτελέσματα των μεσοπρόθεσμων προγνώσεων δίνουν την δυνατότητα στους αρμόδιους φορείς να προετοιμαστούν για την διαχείριση της κρίσης, την σύνταξη και την εφαρμογή κατάλληλων σχεδίων έκτακτης ανάγκης στις συγκεκριμένες περιοχές, καθώς και την εκπαίδευση του πληθυσμού.


  • Bραχείας διάρκειας όπου εδώ και πολλά χρόνια γίνονται προσπάθειες για να επιτευχθεί αυτού του είδους πρόγνωση, σύμφωνα με την οποία ο σεισμός αναμένεται σε μερικές ημέρες ή εβδομάδες. Στην περίπτωση αυτή οι επιστήμονες βασίζονται στις ανώμαλες μεταβολές κυρίως στη χωροχρονική κατανομή της σεισμικότητας μιας περιοχής, στις ανώμαλες μεταβολές διαφόρων γεωφυσικών-γεωχημικών ή υδρογεωλογικων παραμέτρων αλλά και στις περίεργες αλλαγές στη συμπεριφορά των ζώων.

texnomatheia@hotmail.com