ΣεισμοίΣυνέπειες ΣεισμώνΟ Σεισμός και το φυσικό περιβάλονΠτώσεις βράχων, κατολισθήσεις, καθιζήσεις, εξάρσεις εδαφών, ρευστοποιήσεις, χιονοστιβάδες, θαλάσσια κύματα βαρύτητας ή τσουνάμι κ.α. είναι φαινόμενα που συνοδεύουν ένα σεισμό. Οφείλονται κυρίως στη διέλευση και στη δράση των σεισμικών κυμάτων, μπορούν όμως να προκαλέσουν μεγαλύτερα προβλήματα και βλάβες από ότι ο ίδιος ο σεισμός. Οι κατολισθήσεις και οι πτώσεις βράχων εκδηλώνονται κυρίως εξαιτίας της ελλάτωσης της τριβής που κρατά σε επαφή τα διάφορα στρώματα πετρωμάτων. Οι υψομετρικές μεταβολές του εδάφους που δημιουργούνται από ισχυρούς σεισμούς, είναι είτε καθιζήσεις είτε εξάρσεις εδαφών. Οι ρευστοποιήσεις εδαφών παρατηρούνται σε λεπτόκοκκους χαλαρούς σχηματισμούς που περιέχουν σημαντική ποσότητα νερού. Τα τσουνάμι έχουν μεγάλο σχετικά μήκος κύματος και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα όταν πλήττουν παραθαλάσσιες περιοχές.Συνέπειες στο δομημένο περιβάλονΧιλιάδες είναι οι σεισμοί που γίνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. Λίγοι όμως είναι αυτοί που έχουν επιπτώσεις στον άνθρωπο και στις κατασκευές, ενώ οι περισσότεροι δεν γίνονται καν αισθητοί. Οι επιπτώσεις στο δομημένο περιβάλλον εξαρτώνται από τις παραμέτρους του σεισμού(μέγεθος, εστιακό βάθος κτλ), τις γεωλογικές και τις γεωγραφικές παραμέτρους της περιοχής και τα χαρακτηριστικά της κοινωνίας, της οικονομίας, των υποδομών και του περιβάλλοντος. Οι ισχυροί σεισμοί μπορεί να προκαλέσουν βλάβες σε τεχνικά έργα και υποδομές. Αυτοκινητόδρομοι, γέφυρες, λιμάνια, το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο μπορούν να πάθουν σοβαρές ζημιές, ενώ τα δίκτυα τηλεπικοινωνίας, ύδρευσης, ηλεκτρικού και αερίου για οικιακή χρήση(φυσικού αερίου, υγραερίου κτλ) συχνά τίθενται εκτός λειτουργίας. Οι πυρκαγιές που εκδηλώνονται σε ορισμένες περιπτώσεις μετά τον σεισμό οφείλονται συνήθως σε βραχυκυκλώματα στο δίκτυο του ηλεκτρικού ή σε διαρροές στο δίκτυο του αερίου για οικιακή χρήση. Στόχος των αρμόδιων φορέων σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος και η όσο το δυνατόν πιο γρήγορη αποκατάσταση των βλαβώνΕπιπτώσεις στην κοινωνία και στην οικονομίαΟι σεισμοί επηρεάζουν την οικονομική και κοινωνική ζωή των ανθρώπων. Το αν και κατά πόσο θα προκαλέσουν καταστροφές στην οικονομία μιας περιοχής(ή ακόμη και μίας χώρας) ή θα αποδιοργανώσουν τον κοινωνικό ιστό και τους κατοίκους της αποτελεί σύνθετο ερώτημα και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως από το μέγεθος και την ένταση της καταστροφής, από την αντισεισμικότητα των κατασκευών, από την ετοιμότητα της πολιτείας αλλά και των κατοίκων. Όσον αφορά τις κοινωνικές επιπτώσεις των σεισμών αλλά και άλλων καταστροφών στους κατοίκους περιοχών που έχουν έρθει αντιμέτωποι με τον σεισμό, μελέτες ανέδειξαν κυρίως την εικόνα της προσωπικής και κοινωνικής αποδιοργάνωσης (διατάραξη διαπροσωπικών και οικογενειακών σχέσεων, αύξηση της εγκληματικότητας κ.τ.λ). Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι αρνητικές αυτές επιπτώσεις δεν είναι αναπόφευκτες, εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες και μπορούν να περιοριστούν. Υπάρχει όμως και η θετική πλευρά των συνεπειών αυτών. Μελέτες έχουν δείξει ότι σε επίπεδο διαπροσωπικών σχέσεων παρατηρείται συχνά μεγαλύτερη ωρίμανση, αυτοπεποίθηση και σύσφιξη σχέσεων, καθώς και επανεκτίμηση των αξιών, των στόχων και των προτεραιοτήτων της ζωής. Έχουν ακόμη παρατηρηθεί και βελτιώσεις στις σχέσεις μεταξύ των λαών, αν όχι στις διακρατικές σχέσεις μεταξύ των χωρών που επλήγησαν από σεισμούς. Οι οικονομικές συνέπειες των σεισμών δεν μπορούν πάντα να προσδιοριστούν επακριβώς και αυτό γιατί πρέπει αν συνυπολογιστούν πολλές παράμετροι. Συνήθως όταν αναφερόμαστε στις οικονομικές συνέπειες ενός σεισμού εννοούμε τα χρήματα που δαπανά το κράτος ή η τοπική κοινότητα για την αποκατάσταση των ζημιών. Εκτός από τις δαπάνες αποκατάστασης στο οικονομικό κόστος των σεισμών θα πρέπει να υπολογιστούν και οι δαπάνες τις πολιτείας τις τοπικής αυτοδιοίκησης και των νοικοκυριών για την πρόληψη των σεισμών και την προστασία των πολιτώνΠολλές φορές οι σεισμοί επιφέρουν τεράστιες καταστροφές σε πόλεις και χώρες, (τεράστια κύματα στη θάλασσα, κατολισθήσεις, καθιζήσεις, κατάρρευση κτιρίων). Χαρακτηριστικό παράδειγμα καταστροφικών σεισμών είναι το φοβερό τσουνάμι του 2004 Ένας καταστροφικός σεισμός Μια απρόσμενη και απίστευτη καταστροφή συνέβη μετά το του σεισμού, 9,2 χιλιόμετρα κάτω από τον πυθμένα του σεισμό των 8.9 Ρίχτερ δυτικά της Σουμάτρας την Κυριακή. Οι δονήσεις καταγράφηκαν ακόμα και στο Λονδίνο, 8.000 χιλιόμετρα από το επίκεντρο ωκεανού. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι από το σεισμό αυτό επηρεάστηκε όλος ο πλανήτης, γιατί όπως ανακοίνωσε ο διευθυντής του Γεωφυσικής της Ιταλίας, επηρεάστηκε ακόμα και η περιστροφή Εθνικού Ινστιτούτου της Γης. Κατά τη διάρκεια του καταστρεπτικού σεισμού εμφανίστηκε απότομα ένα ύψωμα 10 μέτρων και μήκους εκατοντάδων χιλιομέτρων στον πυθμένα του Ινδικού Ωκεανού, τα ξημερώματα της Κυριακής. Αυτό κατά τους επιστήμονες απελευθέρωσε ένα εκατομμύριο φορές περισσότερη ενέργεια από ότι η πυρηνική έκρηξη της Χιροσίμα, ενώ δισεκατομμύρια τόνοι νερού μετακινήθηκαν στο σεισμό, προκαλώντας ένα τσουνάμι που σάρωσε εννέα χώρες. Τα κύματα από το τσουνάμι εξαπλώθηκαν κυκλικά στη θάλασσα με ταχύτητα έως και 800 χιλιομέτρων την ώρα. Ο σεισμός εκδηλώθηκε στην περιοχή όπου η τεκτονική πλάκα του Ινδικού Ωκεανού βυθίζεται κάτω από τη Σουμάτρα, μέρος της ευρασιατικής πλάκας. Και η Ινδονησία, που αποτελείται από ένα σύμπλεγμα 17.000 νησιών, είναι επιρρεπής σους σεισμούς γιατί βρίσκεται στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών. Η ολίσθηση βέβαια των πλακών δεν συμβαίνει απότομα, αλλά εξαιρετικά αργά. Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι έγινε μετακίνηση των δύο πλακών 12 μέτρων μέσα σε 1,5 λεπτό. κύματα δέκα μέτρων σάρωσαν τις ακτές εννέα χωρών και σκότωσαν ήδη 80.000 ανθρώπους. Οι ανθρώπινες απώλειες θα ήταν ίσως λιγότερες αν στον Ινδικό Ωκεανό υπήρχε σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, όπως υπάρχει στον Ειρηνικό. Το τσουνάμι χρειάστηκε δύο ώρες για να φτάσει στη Σρι Λάνκα, και ο πληθυσμός θα είχε ίσως το περιθώριο να απομακρυνθεί από τις ακτές. Μέσα σε λίγα λεπτά της ώρας το αρχικό τσουνάμι χωρίστηκε σα δύο (ένα προς την ακτή και το άλλο κατευθύνθηκε προς τον ωκεανό). Στην περίπτωση του σεισμού αυτού τα κύματα με μια ταχύτητα 700 km/h έφτασαν μετά από 2,5 ώρες περίπου στην Ινδία ( διασχίζοντας μια απόσταση κάπου 1600 km) και στα παράλια της Ανατολικής Αφρικής. Σημαντικότεροι σεισμοί στην ιστορία του πλανήτη μας. Πίνακας με τα ισχυρότερα χτυπήματα του Εγκέλαδου στην ιστορία Ο πιο φονικός σεισμός του 20ου αιώνα, μεγέθους 7.5 Ρίχτερ, είχε χτυπήσει την πόλη Τάνγκσαν στη βόρεια Κίνα και οι νεκροί είχαν φτάσει τους 255.000. Ακολουθεί μια λίστα των φονικότερων σεισμών στην ιστορία:
Οι κυριότεροι Σεισμοί στην Ελλάδα την τελευταία τριακονταετία:
|
|